ЁЯЗ║ЁЯЗ╕ рдЕрдоेрд░िрдХा рдХी рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд░ेрдЯिंрдЧ рдоें рдЧिрд░ाрд╡рдЯ: рднाрд░рддीрдп рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХे рд▓िрдП рдмрдб़ा рдЭрдЯрдХा рдпा рдирдпा рдЕрд╡рд╕рд░?

 

рднूрдоिрдХा: рдЬрдм рд╕ुрдкрд░рдкाрд╡рд░ рдХी рд╕ाрдЦ рдкрд░ рд╕рд╡ाрд▓ рдЙрдарддे рд╣ैं

5 рдордИ 2025 рдХी рд░ाрдд рдХो, рдЬрдм рджुрдиिрдпा рдХे рдЕрдзिрдХांрд╢ рдмाрдЬाрд░ рд╢ांрдд рдеे рдФрд░ рдиिрд╡ेрд╢рдХ рд╕рдк्рддाрд╣ांрдд рдХी рддैрдпाрд░ी рдХрд░ рд░рд╣े рдеे, рдПрдХ рдЦрдмрд░ рдиे рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЖрд░्рдеिрдХ рдЧрд▓िрдпाрд░ों рдоें рд╣рд▓рдЪрд▓ рдордЪा рджी। рдЕрдоेрд░िрдХा рдХी рд╕рдмрд╕े рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд░ेрдЯिंрдЧ ‘AAA’ рдХो рдПрдХ рдкाрдпрджाрди рдиीрдЪे рдХрд░ ‘AA+’ рдоें рдмрджрд▓ рджिрдпा рдЧрдпा। рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд░ेрдЯिंрдЧ рдПрдЬेंрд╕ी рдоूрдбीрдЬ़ рдиे рдЗрд╕ рдиिрд░्рдгрдп рдХे рдкीрдЫे рдЬो рдХाрд░рдг рджिрдП, рд╡े рди рдХेрд╡рд▓ рдЕрдоेрд░िрдХी рдЖंрддрд░िрдХ рд░ाрдЬрдиीрддि рдФрд░ рд╡िрдд्рддीрдп рдиीрддिрдпों рдХो рдЙрдЬाрдЧрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं, рдмрд▓्рдХि рдЙрди рд▓ाрдЦों рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХो рднी рд╕ीрдзे рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░рддे рд╣ैं рдЬो рдЕрдоेрд░िрдХी рд╕рд░рдХाрд░ी рдмॉрди्рдб्рд╕ рдоें рдиिрд╡ेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं – рдЗрдирдоें рдмрдб़ी рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рднाрд░рддीрдп рдиिрд╡ेрд╢рдХ рднी рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं।




рдЕрдоेрд░िрдХा рдХी рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд░ेрдЯिंрдЧ рдоें рдЧिрд░ाрд╡рдЯ: рдХ्рдпा рд╣ै рдЗрд╕рдХा рдорд╣рдд्рд╡?

рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд░ेрдЯिंрдЧ рд╡рд╣ рдоीрдЯ्рд░िрдХ рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдХिрд╕ी рджेрд╢ рдпा рд╕ंрд╕्рдеा рдХी рд╡िрдд्рддीрдп рд╡िрд╢्рд╡рд╕рдиीрдпрддा рдХा рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЕрдоेрд░िрдХा рдЬैрд╕ी рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдорд╣ाрд╢рдХ्рддि рдХे рд▓िрдП AAA рд░ेрдЯिंрдЧ рдЙрд╕рдХे рдбॉрд▓рд░ рдХी рддाрдХрдд, рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХा рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдФрд░ рдЯ्рд░ेрдЬрд░ी рдмॉрди्рдб्рд╕ рдХी рд╕्рдеिрд░рддा рдХा рдк्рд░рдоाрдг рд╣ोрддी рд╣ै।

рдкрд░ рдЬрдм рдРрд╕ी рд╕ाрдЦ рдбрдЧрдордЧाрдиे рд▓рдЧे, рддो рдмाрдЬाрд░ों рдоें рд╣рдб़рдХंрдк рдордЪрдиा рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╣ै। рдкिрдЫрд▓े рдХुрдЫ рд╡рд░्рд╖ों рдоें рдЕрдоेрд░िрдХा рдкрд░ рдХрд░्рдЬ рдХा рдмोрдЭ рддेрдЬी рд╕े рдмрдв़ा рд╣ै, рдЬो рдЕрдм GDP рдХा 125% рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै। рдпрд╣ी рдирд╣ीं, рдм्рдпाрдЬ рднुрдЧрддाрди рдХा рдЕрдиुрдкाрдд рднी рдмрдв़рддा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдоूрдбीрдЬ़ рдХा рдЖрдХрд▓рди рд╣ै рдХि рдЕрдоेрд░िрдХी рдиीрддि рдиिрд░्рдоाрддा рд░ाрдЬрдХोрд╖ीрдп рд╕ंрддुрд▓рди рдмрдиाрдП рд░рдЦрдиे рдоें рд╡िрдлрд▓ рд░рд╣े рд╣ैं।

"рдЕрдЧрд░ рд╕рдмрд╕े рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХी рднी рд░ेрдЯिंрдЧ рдЧिрд░ рд╕рдХрддी рд╣ै, рддो рдХोрдИ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рдирд╣ीं।"
— рдЕрдоिрддाрдн рд╕िंрд╣, рд╡рд░िрд╖्рда рдмाрдЬाрд░ рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдХ


рднाрд░рддीрдп рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХी рджिрд▓рдЪрд╕्рдкी: рдЕрдоेрд░िрдХा рдХी рдоिрдЯ्рдЯी рдоें рдХ्рдпों рд▓рдЧाрддे рд╣ैं рдмीрдЬ?

рднाрд░рдд рдоें рддेрдЬी рд╕े рдмрдв़рддे HNI (High Net-worth Individuals), рд╕्рдЯाрд░्рдЯрдЕрдк рдоाрд▓िрдХ, рдФрд░ рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХी рдПрдХ рдирдпी рдкीрдв़ी рдЕрдоेрд░िрдХी рдмॉрди्рдб्рд╕ рдоें рдиिрд╡ेрд╢ рдХрд░рддी рд░рд╣ी рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдХाрд░рдг рд╣ैं:

  • рдоुрдж्рд░ा рд╡िрд╡िрдзрддा: рдбॉрд▓рд░ рдоें рдиिрд╡ेрд╢ рд╕े рд░ुрдкрдпे рдХे рдЙрддाрд░-рдЪрдв़ाрд╡ рд╕े рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा।

  • рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рдиिрд╡ेрд╢: рдЕрдоेрд░िрдХी рдЯ्рд░ेрдЬрд░ी рдмॉрди्рдб्рд╕ рдХो рд▓ंрдмे рд╕рдордп рд╕े рд╕рдмрд╕े рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рдоाрдиा рдЬाрддा рд░рд╣ा рд╣ै।

  • рд╕्рдеिрд░ рд░िрдЯрд░्рди: 3-5% рдХे рдиिрд╢्рдЪिрдд рдм्рдпाрдЬ рджрд░ों рдХे рдХाрд░рдг рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХो рд╕ंрддुрд▓िрдд рд▓ाрдн।


рд░ेрдЯिंрдЧ рдбाрдЙрдирдЧ्рд░ेрдб рдХा рд╕ीрдзा рдЕрд╕рд░: рдХ्рдпा рдмрджрд▓ рдЬाрдПрдЧा?

1. рдм्рдпाрдЬ рджрд░ें рдФрд░ рдмॉрди्рдб рдпीрд▓्рдб

рд░ेрдЯिंрдЧ рдЧिрд░рддे рд╣ी рдЕрдоेрд░िрдХी рдмॉрди्рдб्рд╕ рдХी рдпीрд▓्рдб рдоें рд╡ृрдж्рдзि рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै। рдЬрдм рдиिрд╡ेрд╢рдХ рдЬोрдЦिрдо рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддे рд╣ैं, рддो рд╡े рдпा рддो рдмॉрди्рдб рдмेрдЪрддे рд╣ैं рдпा рдЬ्рдпाрджा рд░िрдЯрд░्рди рдХी рдоांрдЧ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕рдХा рдорддрд▓рдм рд╣ुрдЖ рдХि рдоौрдЬूрджा рдмॉрди्рдб्рд╕ рдХी рдХीрдорддें рдЧिрд░ेंрдЧी рдФрд░ рдирдП рдмॉрди्рдб्рд╕ рдкрд░ рдм्рдпाрдЬ рдмрдв़ेрдЧा।

2. рднाрд░рддीрдп рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХे рдкोрд░्рдЯрдлोрд▓िрдпो рдкрд░ рджрдмाрд╡

рдпрджि рдЖрдкрдиे рдЕрдоेрд░िрдХी рдмॉрди्рдб्рд╕ рдоें ₹10 рд▓ाрдЦ рдХा рдиिрд╡ेрд╢ рдХिрдпा рд╣ै, рдФрд░ рдЙрдирдХी рдмाрдЬाрд░ рдХीрдордд рдЧिрд░рддी рд╣ै, рддो рдЖрдкрдХी рдХुрд▓ рдиेрдЯрд╡рд░्рде рдШрдЯ рд╕рдХрддी рд╣ै। рд╣ाрд▓ांрдХि рд▓ंрдмी рдЕрд╡рдзि рдХे рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдЕрд╕्рдеाрдпी рдиुрдХрд╕ाрди рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै।

3. рдбॉрд▓рд░ рдХी рд╕्рдеिрддि

рд░ेрдЯिंрдЧ рдоें рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рд╕े рдбॉрд▓рд░ рдкрд░ рджрдмाрд╡ рдмрдв़рддा рд╣ै। рд╣ाрд▓ांрдХि, рдоौрдЬूрджा рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рд╕्рдеिрддि рдоें рдбॉрд▓рд░ рдЕрдм рднी ‘рд╕ेрдл рд╣ेрд╡рди’ рдоाрдиा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। INR-USD рд╡िрдиिрдордп рджрд░ рдоें рдоाрдоूрд▓ी рдЙрддाрд░-рдЪрдв़ाрд╡ рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рджीрд░्рдШрдХाрд▓िрдХ рдк्рд░рднाрд╡ рд╕ीрдоिрдд рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं।


рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ рдХ्рдпा рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं?

рдбॉ. рд░ाрдзिрдХा рдоेрдирди, рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡िрдд्рдд рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ:

"рд░ेрдЯिंрдЧ рдбाрдЙрдирдЧ्рд░ेрдб рдЕрд▓ाрд░्рдо рдмрдЬाрдиे рдЬैрд╕ा рд╣ै – рдпрд╣ рджрд░्рд╢ाрддा рд╣ै рдХि рдЕрдоेрд░िрдХा рдХो рдЕрдкрдиी рд╡िрдд्рддीрдп рдиीрддिрдпों рдкрд░ рдкुрдирд░्рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा। рд▓ेрдХिрди рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ों рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рд╕ीрдЦрдиे рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рднी рд╣ै।"

рдЕрдиिрд░ुрдж्рдз рджेрд╢рдоुрдЦ, HDFC рдЧ्рд▓ोрдмрд▓ рдЗрди्рд╡ेрд╕्рдЯрдоेंрдЯ्рд╕:

"рднाрд░рддीрдп рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХो рдШрдмрд░ाрдиे рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рдирд╣ीं рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдкोрд░्рдЯрдлोрд▓िрдпो рд╡िрд╡िрдзीрдХрд░рдг рдкрд░ рдз्рдпाрди рджेрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдбॉрд▓рд░ рдЖрдзाрд░िрдд рд╕ंрдкрдд्рддिрдпाँ рдЕрдм рднी рдЖрдХрд░्рд╖рдХ рд╣ैं, рдмрд╢рд░्рддे рдЬोрдЦिрдо рдХा рд╕рд╣ी рдк्рд░рдмंрдзрди рд╣ो।"


рдХ्рдпा рдпे рдЕрд╡рд╕рд░ рднी рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै?

рдХुрдЫ рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдХों рдХा рдоाрдирдиा рд╣ै рдХि рдпे рд╕ंрдХрдЯ рджрд░рдЕрд╕рд▓ рдирдП рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХे рд▓िрдП рдЕрд╡рд╕рд░ рдмрди рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЬрдм рдмॉрди्рдб рдпीрд▓्рдб рдмрдв़рддी рд╣ै, рддो рдирдП рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХो рдмेрд╣рддрд░ рдм्рдпाрдЬ рджрд░ें рдоिрд▓рддी рд╣ैं।

  • рд░ेрдЧुрд▓рд░ рдЗрдирдХрдо рдХे рд▓िрдП рд░िрдЯाрдпрд░्рдб рдЗрди्рд╡ेрд╕्рдЯрд░्рд╕ рдХो рдмेрд╣рддрд░ рд░िрдЯрд░्рди

  • рдбॉрд▓рд░ рдЖрдзाрд░िрдд рдкोрд░्рдЯрдлोрд▓िрдпो рдоें рдЙрдЪ्рдЪрддрдо рдХूрдкрди рд░ेрдЯ

  • рдХрдо рдХीрдордд рдкрд░ рдмॉрди्рдб рдЦрд░ीрджрдиे рдХा рдоौрдХा


рднाрд░рддीрдп рд╕рд░рдХाрд░ рдФрд░ рд░िрдЬ़рд░्рд╡ рдмैंрдХ рдХी рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा

рд╣ाрд▓ांрдХि рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЗрд╕ рдкрд░ рдХोрдИ рд╕ीрдзा рдмрдпाрди рдирд╣ीं рджिрдпा, рд▓ेрдХिрди RBI рдХी рдирдЬрд░ рдбॉрд▓рд░ рдХी рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рдмॉрди्рдб рдмाрдЬाрд░ рдкрд░ рд╣ै। рдпрджि рдбॉрд▓рд░ рдоें рдЕрд╕्рдеिрд░рддा рдмрдв़рддी рд╣ै, рддो рд╡िрджेрд╢ी рдоुрдж्рд░ा рднंрдбाрд░ рдХी рдиिрдЧрд░ाрдиी рдФрд░ рдоुрдж्рд░ा рдмाрдЬाрд░ рдоें рд╣рд╕्рддрдХ्рд╖ेрдк рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╕े рдЗंрдХाрд░ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा।


рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рд░рдгрдиीрддि: рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХो рдХ्рдпा рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП?

  1. рдкोрд░्рдЯрдлोрд▓िрдпो рд░िрдмैрд▓ेंрд╕िंрдЧ рдХрд░ें
    рдЕрдкрдиी рдмॉрди्рдб рд╣ोрд▓्рдбिंрдЧ рдХी рд╕рдоीрдХ्рд╖ा рдХрд░ें। рдХ्рдпा рд╡рд╣ рдЖрдкрдХे рдЬोрдЦिрдо рдк्рд░ोрдлाрдЗрд▓ рд╕े рдоेрд▓ рдЦाрддी рд╣ै?

  2. рдлिрдХ्рд╕्рдб рдбिрдкॉрдЬिрдЯ рдмрдиाрдо рдЧ्рд▓ोрдмрд▓ рдмॉрди्рдб्рд╕
    рднाрд░рдд рдоें рдЕрдм рднी рдЙрдЪ्рдЪ рдм्рдпाрдЬ рджрд░ рдоिрд▓ рд░рд╣ी рд╣ै। рддुрд▓рдиा рдХрд░ें рдХि рдХौрди рд╕ा рдиिрд╡ेрд╢ рдЕрдзिрдХ рд▓ाрднрдХाрд░ी рд╣ै।

  3. SIP рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдмॉрди्рдб рдлंрдб्рд╕ рдоें рдиिрд╡ेрд╢
    рд▓ाрд░्рдЬ-рд╕्рдк्рд░ेрдб рд░िрд╕्рдХ рдХो рдХрдо рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП SIP рдПрдХ рдЕрдЪ्рдЫा рд╡िрдХрд▓्рдк рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै।

  4. рд╕рднी рдЕंрдбे рдПрдХ рд╣ी рдЯोрдХрд░ी рдоें рди рд░рдЦें
    рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдпूрд░ो, рдЬाрдкाрди, рдФрд░ рднाрд░рддीрдп рд╕рд░рдХाрд░ी рдмॉрди्рдб्рд╕ рдоें рднी рдиिрд╡ेрд╢ рдХрд░ें।


рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖: рдбрд░ рдФрд░ рд╕ंрднाрд╡рдиा рджोрдиों рд╕ाрде рд╣ैं

рдЕрдоेрд░िрдХा рдХी рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд░ेрдЯिंрдЧ рдоें рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рдХोрдИ рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдирд╣ीं рд╣ै। 2011 рдФрд░ 2023 рдоें рднी рдРрд╕ा рд╣ो рдЪुрдХा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕ рдмाрд░ рднाрд░рддीрдп рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХी рд╣िрд╕्рд╕ेрджाрд░ी рдХाрдлी рдмрдб़ी рд╣ै, рдФрд░ рдЬोрдЦिрдо рднी। рдРрд╕े рдоें, рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХो рди рддो рдкैрдиिрдХ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП, рди рд╣ी рдЖंрдЦें рдоूंрдж рдХрд░ рдиिрд╡ेрд╢ рдЬाрд░ी рд░рдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП।

рд╣рд░ рд╡िрдд्рддीрдп рд╕ंрдХрдЯ рдирдП рдЕрд╡рд╕рд░ों рдХे рдж्рд╡ाрд░ рдЦोрд▓рддा рд╣ै — рдмрд╕ рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ै рд╕рдордЭрджाрд░ी, рд╕рддрд░्рдХрддा, рдФрд░ рд╕рд╣ी рдЬाрдирдХाрд░ी рдХी।


рд╕ंрдкाрджрдХ рдХी рдЯिрдк्рдкрдгी:

“рднाрд░рдд рдХे рдиिрд╡ेрд╢рдХ рдЕрдм рдХेрд╡рд▓ рдШрд░ेрд▓ू FD рдпा рд╢ेрдпрд░ों рддрдХ рд╕ीрдоिрдд рдирд╣ीं рд╣ैं। рд╡े рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдЕрдкрдиा рд░рд╣े рд╣ैं, рдЬो рд╕्рд╡ाрдЧрдд рдпोрдЧ्рдп рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рд╡ैрд╢्рд╡िрдХрд░рдг рдЬोрдЦिрдо рдХे рд╕ाрде рдЖрддा рд╣ै, рдЬिрд╕े рдкрд╣рдЪाрдирдиा рдФрд░ рдк्рд░рдмंрдзिрдд рдХрд░рдиा рд╣ी рд╕рдордЭрджाрд░ी рд╣ै।”

Post a Comment

Previous Post Next Post